تعریف سرپرست خانوار

تعریف سرپرست خانوار

سرپرست خانواده عمدتا به مردان اطلاق می شده است و به دلیل عدم  حضور مرد در خانواده، زنان همچون کودکان، بی سرپرست تلقی می شدند.

سرپرست خانوار، عضوی از خانوار است که اعضای خانوار وی را  به این عنوان معرفی می کنند. در صورتی اعضای خانواده قادر به تعیین سرپرست خانوار نباشد، مسن تریت عضو خانوار به عنوان سرپرست تلقی می شود. در خانوارهای یک نفره همان شخص سرپرست خانوار است (مرکز آمار ایران 1375).

خانوارهای با سرپرستی زن، خانوارهایی است که با دلایل مختلف (طلاق، جدایی، مهاجرت و مرگ همسر) مردی به عنوان سرپرست در آن وجود ندارد و یا خانوارهایی که مرد بخاطر (کسالت، اعتیاد و غیره) در درآمد خانوار سهمی ندارد (یونیسف، 1372).

مددکاران اجتماعی زنان سرپرست خانوار را زنانی می دانند که عهده در تعیین معاش مادی و معنوی خانواده باشند (حسینی، 1383).

تعریف دیگر از زنان سرپرست خانوار بصورت زیر انجام شده است:

زنان سرپرست خانوار به کسانی گفته می شود که بدون حضور منظم و یا حمایت یک مرد بزرگسال، سرپرستی خانوار را به عهده می گیرند و مسئولیت اداره اقتصادی خانواده، تصمیم گیری های عمده و حیاتی به عهده آنهاست (مرکز آمار ایران 1379 سالنامه آماری 1382).

دسته بندی زنان سرپرست خانوار و علل سرپرستی آنان

در یک دسته بندی زنان سرپرست خانوار به چند گروه عمده تقسیم می شوند:

گروه اول: خانوارهایی که در آن مرد به طور دائمی حضور ندارد و زنان به دلیل فوت همسر یا طلاق بیوه شده اند یا دخترانی که ازدواج نکرده و تنها زندگی می کنند و سرپرستی خانواده را عهده دار می شوند.

گروه دوم: خانوارهایی که مرد به طور موقت و به دلیل مهاجرت، مفقودالاثر بودن، متواری یا زندانی، نکاح منقطع، سرباز بودن و ... غایب می باشد و زنان مجبورند به تهیه معاش زندگی خود و احیانا فرزندانشان بپردازند.

گروه سوم: خانوارهایی که مرد در آنها حضور دارد اما به دلیل بیکاری، از کار افتادگی، اعتیاد، سرباز بودن و ... نقشی در امرار معاش ندارد و زنان عملا مسئولیت زندگی خود و فرزندانشان را عهده دار می شوند.